XƏBƏRLƏR
XƏBƏRLƏR -
Xəbər arxivi
22 Noyabr, 2019
Muzey əməkdaşı beynəlxalq konfransda çıxış edib
Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyinin əməkdaşı, t.ü.f.d. Əli Fərhadov “İslam fəlsəfəsində Nəsimi fenomeni” adlı beynəlxalq elmi-fəlsəfi konfransda iştirak edib. Tədbir AMEA-nın Fəlsəfə İnstitutunun və YUNESKO üzrə Azərbaycan Respublikasının Milli Komissiyasının təşkilatçılığı ilə keçirilib. Azərbaycan Respublikasında 2019-cu ilin “Nəsimi ili” elan edilməsi haqqında ölkə başçısının 11 yanvar 2019-cu il tarixli Sərəncamı çərçivəsində baş tutub. Konfransda “Hürufilikdə dinlərin vəhdəti və kamil insana baxış” adlı məruzə ilə çıxış edən Ə.Fərhadov bildirib ki, orta əsrlər Azərbaycan mütəfəkkirləri fərqli mədəniyyətlərə, din, məzhəb və təriqətlərə özünün xoş münasibətilə dövrün fəlsəfi nümayəndələri arasında özünəməxsus yer tutur. Bu istiqamətdə hürufiliyin və onun əsas azərbaycanlı nümayəndəsi İ. Nəsiminin yaradıcılığı xüsusilə nəzərə çarpır. Onun həm nəzm əsərlərində, həm də “Müqəddimətül-həqayiq” (“Həqiqətlərə giriş”) adlı türkcə yazdığı nəsr əsərində hürufiliyin geniş izahı verilmişdir. Hürufiliyin təsirləri təkcə Azərbaycanla və İranla məhdudlaşmamış, Anadoluda bəktaşilik və s. təriqətlərin içində yaşaya bilmişdir. Məruzəçi qeyd edib ki, Nəsimi yaradıcılığı bütün dünyanı qucaqlayır və dinindən, millətindən asılı olmayaraq hər kəsə insanın ülviliyini, ilahiliyini təbliğ edir. Bu da multikulturalizm, islam həmrəyliyi kimi dövrümüzün mütərəqqi ideyaları ilə həmahəngdir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 2016-cı ili “Multikulturalizm ili”, 2017-ci ili “İslam həmrəyliyi” ili, 2019-cu ili “Nəsimi ili” elan etməsi də sufiliyin və hürufiliyin əsasında olan multikulturalizm və tolerantlıq tariximizi daha dərindən araşdırmaq üçün alimlərimizin qarşısında yeni vəzifələr qoyur. Beynəlxalq konfransın materialları "Nəsiminin fəlsəfəsi və ümumbəşəri dəyərlər" (Bakı: Elm və təhsil, 2019,480 səh.) toplusunda çap olunub. Ə.Fərhadovun “Hürufilikdə dinlərin vəhdəti və kamil insana baxış” adlı məruzəsi (s. 410-423) də topluda yer alıb.